Page 60 - BeeLife14
P. 60

Hala benim aksime düşünen okuyuculara
                                                                    2000’li senelerde yaşadığımızı tekrar
                                                                    hatırlattıktan sonra çoğunlukla yanılgıya
                                                                    düşülen “iyi mimar”ın, kendisine sipariş
                                                                    edilen binayı tam da tarif edilen şekilde
                                                                    tasarlayacağı fikrinin yanlış olduğunu
                                                                    söyleyeceğim... Bu aslında mimarlığın
                                                                    doğası ile çelişir. Kendisine saygısı olan
                                                                    bir mimar, meslek hakkında neredeyse en
                                                                    ufacık bir fikri olmayan müşterisini “mutlu”
                                                                    etmek adına tasarım yapmaz. Aksine,
                                                                    müşterilerinin ihtiyaçlarını anlar ve
                                                                    onlara asıl ihtiyaçları olan binayı tasarlar.
                                                                    Ben de meslek hayatımda çoğu zaman
                                                                    müşterilerimi ikna etmek için uğraşırım ve
                                                                    koşullar çerçevesinde “doğru” olan binayı
                                                                    tasarlayarak hayata geçirmeye çalışırım.
                                                                    Bu durumda ortaya istenen bir mimarlık
                                                                    eseri çıkarmak için müşterinin de bilinçli
              Uygarlık tarihi boyunca değişen birçok                olması beklenir. Mimarlıkta çeşitliliğe
              kavram gibi “iyi bir mimar” kavramı                   gitmek içinse, mimarlık dünyasından
              da değişik dönemlerde farklı insanları                farklı beklentileri olan müşteriler gerekir.
              işaret eder. Örneğin Eski Mısır’da iyi bir            Bilinçli bir mimarlık müşterisi, istediği
              mimardan beklenen farklı görünen bir                  binayı kimin tasarlayabileceğini de
              piramit tasarlaması değildir. Piramitler,             gazetelerden, mimarlıkla ilgili televizyon
              aynı amaç uğruna, birbirini takip eden                programlarından ve dergilerden takip
              formatlarda, sadece uzun zaman                        eder. (Tabii ülkemizde bu durum biraz
              aralığında değişen ufak tekniklerle                   daha farklı işlemekte.)
              inşa edilmiştir. Orada mimarın
              amacı, belirlenen sürede formu                        Bu durumda mimari kalite ve çeşitlilik,
              belli olan binanın inşası için gerekli                sermayedarın bilinçli olmasına ve
              organizasyonu doğru olarak yapmaktır.                 toplumun her görüşten kesiminden bina
              Geometrinin üst bir bilgi olarak kabul                tasarlatabilecek kadar varlıklı gruplar
              edilmesi, Antik Yunan’da mimara                       çıkabilmesine bağlıdır. Uygar dünya bu
              başka vasıflar kazanma zorunluluğu                    sayede mimarlığı geliştirebilmektedir.
              getirmiş, iyi bir mimar aynı zamanda                  Öte yandan sermayenin ya da otoritenin
              binayı dönemin matematiksel ve                        tekelleştiği uluslarda, mimari de tekelleşir.
              estetik kaygıları doğrultusunda yapmak                Bu ülkelerde çoğu mimar iş alamaz
              durumunda kalmıştır. Rönesans ile                     ya da geçimini sağlamak için kalemini
              birlikte mimar daha önemli bir rol                    satar. Örnek vermek gerekirse, Nazi
              oynamış ve neredeyse tanrısal vasıflarla              Almanyası’nda, çoğu mimar Führer’in
              donanmış gibi görünmek durumunda                      istediği tarzda bina tasarlamadığı için
              kalmıştır. Modernite ile birlikte                     işsiz kalmıştır. Hitler Kavgam kitabında
              fonksiyon daha çok önem kazanmış,                     “Mimarlık, sadece söylenen sözün
              inşaat malzemeleri çoğalmış ve binaları               taşa kazınmış hali değil, bir toplumun
              tasarlamak için matematiksel hesaplar                 inancının anlatımıdır veya o ülkenin
              yapma ihtiyacı ortaya çıkmıştır. Dolayısı             liderinin gücünü, büyüklüğünü ve ününü
              ile mimarın yanında yer alan ve binayı                gösterir.” der. Mimarlığı bir hükmetme
              ayakta tutmasına yardım edecek                        aracı olarak benimser. Bu dönemde
              bir meslek dalı olan mühendislik                      Neoklasik mimarlık, neredeyse izin verilen
              doğmuştur. Tüm bu sıkıştırarak                        tek üslup olarak Nazi Almanyası’nda
              anlattığımız zaman aralığının yaklaşık                kendisini göstermiştir. Böylece Almanlar,
              4000 seneye tekabül etmekte olduğu                    dünya mimarlık tarihinde söz söyleme
              da gözden kaçmamalı.                                  hakkını uzunca bir süreliğine kaybetmiştir.



      60
   55   56   57   58   59   60   61   62   63   64   65